Enkoder to czujnik kontroli ruchu. Dostarcza informacje zwrotne do konkretnego układu sterowania. Enkoder zmienia ruch obrotowy lub liniowy w sygnał elektryczny, który następnie zostaje zidentyfikowany w układzie sterowania. Zastosowanie enkodera umożliwia na określenie pozycji poszczególnych elementów maszyn, ich kąt czy liczbę obrotów wału silnika.
Enkoder – stosowanie
Enkodery są powszechnie stosowane przemyśle, ale i również w urządzeniach codziennego użytku. Enkodery najczęściej znajdziemy w drukarkach (enkodery aktywują głowicę drukującą), windach (enkodery informują sterownik o prawidłowej lokalizacji na danym piętrze), dźwigach (enkodery informują o prawidłowym położeniu, tym samym dając sygnał czy podnieść lub zwolnić ładunek).
W przemyśle natomiast enkodery przykładowo znajdują się w aplikacjach napełniających butelki lub słoiki, a sam enkoder wysyła sygnał lokalizacji pojemników.
Enkoder – rodzaje
Ze względu na sposób emitowanego sygnału oraz metodykę pomiaru wyróżnia się enkodery inkrementalne, oraz absolutne.
Enkodery inkrementalne tworzą cyfrowy sygnał wyjściowy w momencie obrotu wału o określonym kącie. Liczba sygnałów na jeden obrót determinuje rozdzielczość enkodera.
Większa rozdzielczość umożliwia pomiar mniejszych przesunięć kątowych, co w rezultacie oznacza większą dokładność pomiaru. Enkoder inkrementalny nie tworzy położenia bezwzględnego, co oznacza, że lokalizacja wału jest opisywana dzięki zaliczaniu impulsów elektrycznych.
Konstrukcja enkodera absolutnego jest taka sama jak w enkoderze inkrementalnym, natomiast różnica polega na sposobie pomiaru. Enkodery absolutne generują sygnał w trybie analogowym dzięki wyposażeniu jego tarczy w indywidualny kod dla każdej pozycji. Oznacza to, że do każdego położenia kątowego wału jest przypisany kod, a rezultacie jest generowany sygnał kodowy.
Enkodery umożliwiają dostarczenie wartości danej pozycji w momencie ich włączenia, a także po awarii zasilania. Jest to możliwe dzięki identyfikacji pozycji z sygnału kodowego położonego na tarczy.